Koolzaad

Koolzaad (Brassica napus) en raapzaad horen samen met andere koolsoorten zoals radijs, mosterdzaad, tuinkers en nog meer koolgewassen tot de Kruisbloemenfamilie en is een in Nederland vrij algemene, verwilderde een- of tweejarige plant. Zij houdt van zon en een vochtige, voedselrijke bodem.

Koolzaad wordt tot 1,25 meter hoog en bloeit van april tot en met augustus. De gele bloemen zijn tot 2,5 centimeter in diameter en tellen vier kroonbladen.

Koolzaadzaden bevatten olie (het percentage olie in een zaadje ligt tussen de 45 en 50%).
Door deze zaden uit te persen zijn wij in staat een hoogwaardige plantaardige bio brandstof te ontwikkelen die vele voordelen biedt boven de traditionele brandstoffen. Koolzaadolie is weliswaar duurder dan palmolie, maar de CO2-balans is positiever. Bij koude persing is de CO2-reductie 80% (in het geval van warme persing is dat minder, 57%). Ook de energiebalans, de EROEI (Energy Return on Energy Invested) is sterk positief.

Koolzaad - Tankpistool in koolzaadveldDe EU en de oliehoudende gewassen hebben ook een merkwaardige verhouding tot elkaar, getuige de opmerking van Hein Aberson over koolzaadolie die binnen Europa als eerste generatie brandstof wordt beschouwd. De koolzaadolie, hennep en vlas in Noord-Europa, met koolzaad als frontrunner, en uit zonnebloemen (vooral in Zuid-Europa), is duidelijk geen eerste generatie brandstof.

Deze wordt als bijproduct gewonnen in combinatie met andere van het gewas af te leiden (half)fabricaten, bijvoorbeeld veevoeder, of andere biobased producten. Veevoeder, de koek die na de persing van koolzaden overblijft, wordt vooral toegepast om het grote eiwittekort van Europa te verminderen en van de veel bekritiseerde soja-importen af te komen. Prima zaak voor Europa zou je dus zeggen.

Koolzaad en Zonnebloemteelt worden altijd in wisselteelt verbouwd vaak met andere voedselgewassen zoals granen. Koolzaad en zonnebloemteelt verbeteren de bodemstructuur en verhogen daardoor de opbrengst van granen en andere gewassen die na deze teelt verbouwd gaan worden. Koolzaad en zonnebloemen zijn zogenaamde voorvrucht gewassen. Bij een ”gezonde” landbouwmethode wordt eens in de 3- 4 jaar koolzaad of zonnebloemen geteeld.

Bewaren